Głowa mięśnia dwugłowego ramienia, zwanego popularnie bicepsem, to najczęściej dotykana przewlekłymi i ostrymi dolegliwościami część kończyny górnej. W poniższym poście chciałbym zwrócić uwagę na 3 rodzaje uszkodzeń tego fragmentu ludzkiego ciała. Opisuję poniżej zapalenie ścięgna bicepsa, jego bolesną destabilizację oraz przyczyny i objawy przerwania ścięgna głowy długiej.
Spis treści
Zapalenie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia
Zapalenie ścięgna głowy długiej bicepsa występuje nierzadko wraz z:
Choć zazwyczaj, jak kiedyś stwierdził Codman, „towarzyszy wszystkim nieszczęściom barku”, to zdarza się, że zapalenie ścięgna występuje jako zupełnie odrębna jednostka chorobowa.
Diagnoza jest stawiana na podstawie testów klinicznych oraz badania USG. Ma ono na celu wykrycie ewentualnych uszkodzeń strukturalnych w samym ścięgnie jak również w kaletce podbarkowej czy w stożku rotatorów.
Objawy – ból w rowku międzyguzkowym, test Speeda i objaw Yergassona
Choroba objawia się bólem w momencie przesuwania się ścięgna w rowku międzyguzkowym, do czego dochodzi prawie wszystkich ruchach ramienia.
Typowy ból w rowku międzyguzkowym, nasilający się przy ucisku, jest najważniejszym objawem patognomicznym dla tej jednostki chorobowej. Innym objawem patognomicznym jest test Speeda oraz objaw Yergassona – ból przy siłowym odwracaniu przedramienia.
Leczenie i ćwiczenia – odciążenie i fizykoterapia
W każdym przypadku leczenia wskazana jest próba leczenia zachowawczego. Ponieważ unieruchomienie obręczy kończyny górnej grozi „zamrożeniem” stawu ramiennego, leczenie polega na ćwiczeniach w odciążeniu i fizykoterapii.
W okresie ostrym wskazane jest ostrzyknięcie ścięgna lekami przeciwzapalnymi. Jeśli leczenie to nie przyniesie pożytku, wskazany jest zabieg chirurgiczny.
Bolesna destabilizacja ścięgna głowy długiej bicepsa
Niestabilnością ścięgna nazywamy okresowe opuszczanie przez ścięgno rowka międzyguzkowego. Dochodzi do niego na skutek rozluźnienia lub przerwania więzadła poprzecznego kości ramiennej zakotwiczającego ścięgno w rowku.
Do niestabilności ścięgna, pomijając anomalie anatomiczne (np. płytki rowek ścięgna) dochodzi zazwyczaj pod wpływem wysiłków fizycznych powodujących silne i gwałtowne napinanie ścięgna – szczególnie w ustawieniu ramienia w skręceniu na zewnątrz – głównie sportowcy.
Diagnostyka i leczenie
Chory odczuwa nagle bolesne „przeskoczenie” ścięgna w okolicy stawu ramiennego (od przodu). Niekiedy może też występować chwilowe zablokowania ścięgna.
Bolesna jest przednia okolica naramienna, mogą występować trzeszczenia lub „przeskakiwania” ścięgna przy ruchach rotacyjnych ramienia. Zakres zgięcia i odwodzenia ramienia jest ograniczony.
Test Yergasona bywa dodatni w 70%. Występuje objaw tzw. bolesnego łuku. Pożytek przynosi terapia ultradźwiękami. Leczenie zachowawcze przynosi zazwyczaj dobre wyniki.
Zerwanie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia
Do przerwania ścięgna głowy długiej bicepsa dochodzi z reguły u mężczyzn w średnim i starszym wieku wskutek silnego i nagłego napięcia mięśnia dwugłowego, szczególnie na podłożu uprzednio istniejącej zapalnie osłonki i ścięgna.
Niekiedy (rzadko) do uszkodzenia może także dojść u osób młodych, sportowców w czasie wykonywania wysiłków o wyjątkowo dużym nasileniu granicy mięśniowo-ścięgnistej. Mowa zwłaszcza o osobach ćwiczących na siłowni, wykonujących podciągnięcia czy podnoszących ciężary. Powodem zerwania bicepsa są u nich:
zbyt duże obciążenia,
nieodpowiednia technika wykonywania ćwiczeń
nagłe szarpnięcia.
Poza odczuwalnym silnym bólem, po zerwaniu ścięgna głowy długiej bicepsa może występować widoczny krwiak.
Przy próbie napięcia mięśni przy uniesionych kończynach górnych charakterystyczny jest objaw Popeya – wybrzuszenie w pobliżu dołu łokciowego – warto porównać ten obraz ze stroną przeciwną.
Ścięgno głowy krótkiej bicepsa przyczepia się do wyrostka kruczego łopatki. Ścięgno głowy długiej z kolei do guzka nadpanewkowego (do górnej części panewki i do obrąbka stawu ramiennego). Dalsza część mięśnia dołącza do guzka na kości promieniowej. Do zerwania ścięgna głowy krótkiej dochodzi statystycznie rzadziej.
Operacja – tenodeza ścięgna
W przypadku całkowitego uszkodzenia ścięgna mięśnia dwugłowego ramienia u osób młodych i sportowców, wskazane jest leczenie operacyjne (tenodeza ścięgna), tak z przyczyn kosmetycznych jak i z powodu osłabienia siły mięśniowej o około 20%. U osób starszych zazwyczaj odstępuje się od zabiegu operacyjnego.
Specjalizuję się w ortopedii i traumatologii. Regularnie wykonuję USG narządu ruchu. Moim celem jest jak najmniej inwazyjny oraz szybki powrót do pełnego zdrowia u pacjentów. Pracuję w Szpitalu Zachodnim w Grodzisku Mazowieckim koło Warszawy. Pacjentów przyjmuję w gabinecie prywatnym na warszawskim Ursusie oraz w kilku innych poradniach. Zachęcam do bezpośredniego kontaktu - tel. 796-995-486 lub mailowo. Więcej na mój temat przeczytają Państwo w zakładce O mnie.